Akne Nedir ? Nasıl Tedavi Edilir ?

Akne, ergenlik çağındaki gençlerin %85’inde görülmekte ve sıklıkla yetişkin yaşlara kadar devam etmektedir. Başlangıç yaşı, ergenlik çağında kızlarda 10-17; erkeklerde 14-19’dur. Erkeklerde kadınlara göre daha şiddetlidir. Hastaların büyük bir kısmında genetik yatkınlık söz konusudur. Akne her ne kadar sağlığı tehdit eden bir durum olmasa da, görselliğin ön planda olduğu ergenlik çağındaki kişilerde ciddi psikolojik problemlere neden olabilir.

Aknenin oluşumundan birçok neden sorumludur. Bunların başında artmış androjenler (erkeklik hormonu) gelir. Ergenlik döneminde, hem erkek hem de kızlarda androjen seviyesi artar. Bu süreç aşırı yağ üretimine yol açar. Bazı hormon ilaçları başta olmak üzere birtakım ilaçlar da akne oluşumunda etkindir. Bunun dışında özellikle yağ bazlı kozmetik ürünler ve aknejenik mineral yağlar da sivilce oluşumunda nedenler arasındadır. Stresin aknenin alevlenmesine sebep olduğu bilinmektedir. Kişinin özellikle saçları için kullandığı şekillendiriciler yüz bölgesinde yağlanmaya sebep olarak sivilce oluşturabilir. Çevresel etmenler, hava kirliliği, yüksek nem düzeyleri akneyi harekete geçirir. Sivilcelerin sıkılması ve fırçayla tahriş edilmesi, hem zararlıdır hem de sivilce  artışına neden olmaktadır.

Akne oluşumu kişinin beslenme düzeniyle bağlantı gösterebilmektedir. Düşük şeker içerikli gıdaların tüketilmesi akne oluşumunu azalttığı ve bu amaçla çikolata, patates, un ve undan yapılan gıdalar, şeker, fast-food gıdalar, kızartma, hazır meyve suları, süt ve süt ürünleri ve katkı maddeli market ürünlerinin  tüketiminden kaçınılmalıdır. Çoğu kez aknenin karaciğer hastalığına bağlı olduğu düşünülür. Günümüzde aknenin iç hastalığına bağlı olmadığını biliyoruz. Hormonel bozukluklar ve kullanılan birtakım ilaçlar da  akneye neden olabilir. Kadınlarda böbrek üstü bezlerinin veya yumurtalıkların aşırı miktarda erkeklik hormonu (androjenler) üretmesi halinde aknelenme olabilir. Son yıllarda, özellikle de gelişmiş toplumlarda glisemik indeksi yüksek rafine yiyeceklerinin yenmesinin ve Omega 3 yağ asitlerinden fakir diyetlerin tüketilmesinin akne lezyonlarının oluşumuna katkıda bulunduğu gündeme gelmiştir. Yüksek glisemik indeksli gıdalarla beslenen toplumlarda akne prevelansının, düşük glisemik indeksli gıdalarla beslenen toplumlara göre yüksek olduğu belirtilmiştir. Süt tüketimi ile akne arasında bazı çalışmalar yapılmış. Süt içindeki bioaktif moleküller ve hormonların akneye neden olduğu belirlenmiştir.